10 dự báo về tương lai của thị trường Crypto trong 5 năm tới của nhà đầu tư tiền mã hóa và đầu tư mạo hiểm Noah Jessop, người sở hữu cổ phiếu của nhiều công ty lớn trên thế giới. Bài viết được chọn đăng trên tạp chí nổi tiếng Forbes vào ngày 01/12/2017 và có gần 500k lượt đã đọc cho đến nay.
1. Giá Bitcoin sẽ vượt quá 100 ngàn USD
Trong 1 tuần giá Bitcoin đã vượt lên hơn mốc 10 ngàn USD. Trừ khi toàn hệ thống sụp đổ, Bitcoin vẫn đang là tài sản tiền mã hóa đáng tin cậy nhất trên chiến trường. Đường cong tăng giá chỉ mới bắt đầu. Nhiều người đứng bên lề cuộc chơi có thể gọi đây là bong bóng hoa tulip, một nhân tố đáng sợ và mang tính toàn cầu hóa đến mức chưa từng thấy trong xã hội của chúng ta.
Trong năm nay, dù tăng giá nhưng việc sử dụng Bitcoin vẫn tăng cao, hơn cả mức tăng giá của nó. Khối lượng giao dịch Bitcoin hàng ngày (tính theo USD) hiện nay gấp 100 lần so với hồi đầu năm, khi giá chỉ lơ lửng ở mức gần 1 ngàn USD cho mỗi Bitcoin. Sự gia tăng khối lượng này diễn ra trong khi hầu hết các nhà quản lý các tổ chức vẫn ngồi ngoài cuộc chơi và chờ đợi công nghệ bảo hộ giao dịch hoàn thiện hơn.
Chỉ tính riêng những trường hợp phá sản thì chúng cũng góp phần làm cho vốn hóa toàn bộ thị trường Bitcoin tăng trưởng theo nhiều mức độ khác nhau. Nếu chỉ tính số tiền sung công quỹ do phá sản của một quốc gia được chuyển thành Bitcoin để khỏi bị mua lại thì con số đó cũng gần gấp 5 lần tổng giá trị ký quỹ để chơi Bitcoin hiện nay.
Một số tay chơi trong cộng đồng tài chính đã hét giá lên mốc 40 ngàn USD chỉ tính riêng năm 2018.
2. Các thị trường hàng hóa mà mọi thứ đều được “số hóa”
Một trong những khu vực lớn nhất bị xáo trộn sẽ là các dịch vụ chuyển giao và xác nhận điện tử: điện toán, băng rộng,… Những tiến bộ trong công nghệ chuỗi khối (blockchain) sẽ giúp hình thành các thị trường dễ dàng hơn, đem lại một nguồn cung Bitcoin trực tuyến khổng lồ.
Vì sao mọi công ty hosting phải cạnh tranh để được người dùng mua và tin tưởng, thiết lập tài khoản thanh toán… khi bạn có thể làm một việc đơn giản là lắp thiết bị vào một dịch vụ được chuẩn hóa có sẵn phần thanh toán? Chúng ta kỳ vọng được thấy một hoặc nhiều hàng hóa kỹ thuật số lớn hơn sẵn sàng giao dịch. Thậm chí chúng ta còn thấy những kẻ đào tiền thuê, những người đem lại sức mạnh đào tiền đảm bảo một đồng tiền cụ thể có được tiền thưởng hợp đồng với giá trị còn cao hơn các phần thưởng giao dịch và khối (block) mà các giao thức bitcoin chào bán tại địa phương.
Loại giao thức nào sẽ giành chiến thắng, giao thức hiện hành hay giao thức chưa được tạo ra là điều chưa chắc chắn. Chỉ biết là những người chiến thắng sẽ thu hút các nhà đầu cơ cần thiết (đơn thuần là các nhà cung cấp tài chính và node) để tạo thành một thị trường. Một câu hỏi nữa hiện nay là những thị trường này sẽ chiếm bao nhiêu phần trong việc kinh doanh đám mây của Google hay AWS của Amazon (liệu các nhà điều hành đầu cơ có vận hành doanh nghiệp của họ trên những nền tảng đó không?).
3. Các sàn giao dịch phi tập trung hoàn toàn
Nhiều người đã sớm thấy được các thử thách của việc xây dựng một thị trường sâu và lỏng (có tính thanh khoản) theo phong cách phi tập trung (cấu trúc của hệ thống bitcoin là dữ liệu được phân tán trên toàn hệ thống chứ không tập trung vào một vài nơi).
Các sàn giao dịch tập trung hoàn toàn, những nơi đang sản sinh ra những khoản lợi nhuận khổng lồ, luôn háo hức theo dõi sự tiến triển trong việc kinh doanh của họ. Và các áp lực từ thị trường sẽ định hướng cho tất cả sổ đặt hàng (order book) phi tập trung sẻ được chia sẻ và kết nối với nhau. Nhưng một khi toàn bộ thị trường đã được kết nối hoàn toàn, các sàn giao dịch sẽ có thể giao dịch tốt một cách đầy đủ.
Một động lực lớn kích thích sự phi tập trung là các quy định. Khi các đồng tiền hoặc sự trao đổi đồng tiền được điều hòa chặt chẽ hơn, chúng sẽ hướng các hành vi lẫn các định chế đến việc tuân thủ theo đúng luật (với các nhà đầu tư tổ chức) hoặc theo tập quán. Ví dụ, kể cả khi việc chào bán token (vật đại diện) bị cho là chào bán chứng khoán bất hợp pháp, có thể vẫn tồn tại một thị trường người mua và những kẻ đầu cơ. Lấy một ví dụ lịch sử là các kịch bản spam mail pump-and-dump (một dạng lừa đảo chứng khoán bằng cách tung ra các phát biểu không chính xác mang tính tích cực để gây lạm phát giá) cách đây 10 năm. Khi đó các công ty môi giới đã ngăn chặn việc giao dịch các chứng khoán đáng ngờ được thao tác trong giao diện người dùng của họ. Nhưng người mua vẫn có thể gọi đến môi giới để ưu tiên và định hướng luồng cổ phiếu lên hoặc xuống.
Còn nhiều cơ sở hạ tầng cơ bản vẫn chưa được xây dựng. Mục đích của việc xây dựng cơ sở hạ tầng là giúp cho các sàn giao dịch phi tập trung
(1) cùng khám phá và chia sẻ khối lượng đặt hàng
(2) chia tách ngành kinh tế, các cơ sở hạ tầng giao dịch chuyên nghiệp và người tiêu dùng. Từ đó mọi thứ sẽ trở nên dễ dàng hơn và dễ tiếp cận hơn.
Đến năm 2022, thực tế vẫn sẽ có nhiều giao dịch chưa được thanh toán qua chuỗi (chain). Các lớp bổ sung trừu tượng không có trong chuỗi hiện vẫn là một khu vực chín muồi cho các phòng nghiên cứu và phát triển (R&D). Các dự án dạng này, dù vẫn đang trong giai đoạn phôi thai, cũng đã cho thấy một thế giới mới dũng cảm hơn, nơi mà các tài sản có thể được mua bán ngay tức khắc mà không cần các dấu vết công khai về biến động của chúng. Hợp đồng hoán đổi xuyên chuỗi công khai đầu tiên, một giao dịch giữa Litecoin và Bitcoin, chỉ vừa diễn ra cách đây vài tuần. Đó là một khu vực cần được theo dõi sát sao.
4. Các tổ chức mới không cần lợi nhuận
Sự gia tăng thanh khoản cả cho các nhân viên và nguồn cung vốn rủi ro sẽ dẫn tới các tình huống sau: có thêm nhiều doanh nhân thành thạo chuyên môn bỏ qua việc đăng ký công ty tại domain địa phương, sự sáng tạo giá trị diễn ra bên ngoài công thức doanh nghiệp chuẩn mực đó.
Hoa thơm quả ngọt mà các nhà đầu tư thường tìm kiếm và tầm quan trọng của quyền chọn cổ phiếu trong phúc lợi nhân viên có thể sẽ không còn là cách thức chi phối cơ cấu tổ chức các công ty. Chính các công ty lớn ở Delaware cũng sẽ rời khỏi nhóm ủng hộ sự đổi mới tận dụng công nghệ chuỗi khối (nguyên bản: Delaware C. Corporation, chỉ các công ty đăng ký kinh doanh theo hình thức công ty cổ phần tại bang Delaware, nơi có chính sách về công ty và thuế thuận lợi nên thu hút tới hơn phân nửa trong số 500 công ty lớn nhất nước Mỹ đăng ký kinh doanh).
Ngoài ra cũng sẽ có thêm nhiều tổ chức được thành lập mà không xem lợi nhuận là mục đích công khai. Hoạt động kinh tế sẽ được sắp xếp xoay quanh các tổ chức dạng lợi ích công hoặc công ty tương hỗ. Còn các hoạt động vì lợi nhuận sẽ diễn ra ở vòng ngoài. Lấy ví dụ như các sàn giao dịch tài chính trực tiếp nguyên bản, một “ghế” (token) là quyền lợi thành viên với các quyền lợi và lợi ích bình đẳng.
Lợi nhuận kỳ vọng đến từ hoạt động giao dịch của mỗi thành viên cá nhân chứ không đến từ việc sở hữu “ghế trong nhà” (một chỗ trong sàn giao dịch).
5. Sự trỗi dậy của chứng khoán tiền mã hóa: token chứng khoán được đăng ký
Khi có thêm nhiều dự án mới trong một nền kinh tế token hóa, sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp gắn quyền sở hữu hoặc giá trị của họ với một cấu trúc chứng khoán được token hóa hợp pháp (token hóa nghĩa là được mã hóa thành các dãy số bằng một thuật toán đặc biệt chỉ sử dụng một lần và không thể đảo ngược).
Dễ dàng giao dịch, có thanh khoản và có khả năng cho bất kỳ sàn giao dịch nào niêm yết tài sản… Các nền kinh tế token không chỉ có những lợi ích trên mà còn có thêm nhiều quy định nữa để tìm kiếm các nhà đầu tư chứng khoán tư nhân và “giá trị bị bẫy” muốn có thanh khoản mà không niêm yết trên NYSE hay Nasdaq (giá trị bị bẫy hay bẫy giá trị là các loại cổ phiếu đã giảm giá sâu mà các nhà đầu tư vẫn săn tìm vì tưởng nhầm là cổ phiếu tốt).
6. Chiến trường trải nghiệm người dùng
Trải nghiệm người dùng sẽ có nhiều thay đổi ở tầm vĩ mô hơn là chỉ đơn giản lặp lại và nâng cấp các nền tảng của kỷ nguyên di động và web 2.0.
Lần đầu tiên xem xét không gian tiền mã hóa một cách kỹ lưỡng, nhiều người sẽ nhìn hệ thống phi tập trung của Bitcoin là một mối đe dọa tiềm ẩn với các mô hình hiện nay như Uber. Những người ủng hộ hệ thống phi tập trung sẽ nói rằng “tài xế-người gọi xe khớp nhau theo cách phi tập trung có thể thay thế Uber!”. Trong khi đó, do tự mãn với hiểu biết về công nghệ chuỗi khối hiện tại nên những người phản đối nó sẽ mỉa mai “không có cách nào để tỉ lệ giao dịch đủ nhanh cho nhiều cuốc xe dạng đó”.
Uber sẽ không phải là nơi các thay đổi diễn ra vì nó là một thị trường đã định hình. Mô hình hoạt động của công ty vì lợi nhuận ở Delaware này là một đội ngũ tập trung làm việc rất cật lực phía sau hậu trường để dự báo và kết nối cung cầu. Sử dụng một giao thức hoàn toàn phi tập trung sẽ khiến Uber gặp nhiều khó khăn khi tuyển dụng những lái xe không thạo công nghệ cho những sự kiện lớn cần một nguồn cung tài xế đúng giờ.
Nếu tiền mã hóa tạo được ảnh hưởng lớn đến trải nghiệm người dùng, các ứng dụng thú vị nhất có thể sẽ là những mô hình mới mà trước đây không khả thi, hơn là những mô hình chỉ loại bỏ những người trung gian như hiện nay. Do nhu cầu của hầu hết người dùng, những tác động mạnh mẽ đầu tiên mà các mô hình mới sẽ sản sinh ra có thể là: giúp các công ty thuê ngoài cơ sở hạ tầng, thay thế nhiều hệ thống tài chính, và cuối cùng là thuê ngoài lao động…
Một mô hình mới đang nổi hiện nay là Mechanical Turk của Amazon, một dịch vụ điều phối trực tuyến các công việc cần chất xám của con người mà máy tính không thể làm được để biến các microtask thành một loại hàng hóa (microtask là các dự án được chia nhỏ thành nhiều nhiệm vụ được định nghĩa rõ ràng và thực hiện độc lập). Chúng ta kỳ vọng các hệ thống thanh toán và xác nhận công việc trong tương lai cũng sẽ nâng cao chuỗi giá trị trên thị trường lao động giống như Mechanical Turk đã làm được. Đến thời điểm đó, tại sao người tuyển dụng và người lao động phải lo ngại về tỉ giá hối đoái và thuế địa phương khi mọi thứ đã được hỗ trợ thông qua một token trọng tài mà hai bên lựa chọn?
7. Các quốc gia sẽ gặp khó khăn trong việc thu thuế
Hiện nay các chính phủ đang ngồi học hỏi, quan sát và chờ đợi. Họ vẫn chưa nhận thức được làm cách nào mà sự tồn tại của hệ sinh thái tiền mã hóa liên quan tới việc kinh doanh của chính phủ. Đây không chỉ là các quy định về các ICO (phát hành tiền mã hóa lần đầu) lừa đảo. Đây là việc các quốc gia nhỏ có thể thu thuế của công dân mình và duy trì các hoạt động của họ ở mọi quy mô như hiện nay hay không.
Đây cũng không phải là việc tiền mã hóa đang được các thế lực xấu dùng để rửa tiền, né thuế hay những hoạt động tương tự. Khi mọi người có một hệ thống tài sản quốc tế hoàn toàn, không thể bị tịch thu và được phép tùy ý sử dụng nó, vấn đề đặt ra không phải là việc ai đó có phải đóng thuế không mà là họ sẽ đóng ở đâu.
Vì sao phải trả lại giá trị (đóng thuế) cho một đất nước đã hét giá cao tương đối giá trị đã cung cấp trong bối cảnh mà việc điều hành một đế chế đa quốc gia sinh lời khổng lồ từ ngôi nhà thoải mái của bạn và chỉ phải chuyển đổi một tỉ lệ cực nhỏ trong tài sản thành đồng tiền địa phương chưa bao giờ dễ dàng hơn thế?
Giống như cách Apple giữ hàng tỉ USD ở Ireland để thanh toán cho sở hữu trí tuệ của các sản phẩm bán ra ở EU, hãy kỳ vọng nhiều đổi mới ở doanh nghiệp trong việc giữ giá trị cách xa những người thu thuế.
8. Việc chính phủ phát hành tiền mã hóa sẽ là thực tế
Khi ngày càng nhiều quỹ dự trữ được chuyển thành tài sản tiền mã hóa (trường hợp “vàng kỹ thuật số”), các quốc gia sẽ thấy tiềm năng hoặc giá trị đồng tiền của chính họ giảm đi trong mắt các quốc gia khác đang tìm kiếm các quỹ dự trữ an toàn.
Hồi đầu tháng 12, cục dự trữ liên bang Mỹ đã tuyên bố công khai rằng việc chuyển quỹ dự trữ thành tài sản tiền mã hóa là một cách thức mà họ đang xem xét. Các nước khôn ngoan (có thể là những nước nhỏ) sẽ phát hành tiền giấy mã hóa của chính họ – đồng tiền số trong một sổ cái do chính phủ kiểm soát sự hình thành, xáo trộn và sự ngang giá với đồng tiền các nước khác.
Sự kiện các nước phát hành tiền giấy mã hóa sẽ làm cho mục tiêu lớn của các đồng tiền số không đạt được nên tiền giấy mã hóa có thể chỉ là một trạng thái ngắn ngủi ở giữa hai loại tiền giấy và tiền số. Nó cũng sẽ tạo ra nhu cầu ngắn hạn về tiền tệ của quốc gia đó như một loại tiền dễ giao dịch, dễ nắm giữ đang được chính phủ hỗ trợ.
9. Sự nổi dậy của đường cong doanh thu bằng Bitcoin
Nhiều quốc gia phát hành các khoản nợ (chứng khoán nợ như trái phiếu) bằng USD để duy trì một mức lãi suất thấp hơn so với nợ bằng đồng tiền của mình, và tạo cơ hội cho nhiều nhà đầu tư tiếp cận nợ hơn. Việc lý giải sự tăng giá và bất ổn của tiền mã hóa là một thử thách, nhưng hãy kỳ vọng đường cong doanh thu tiền mã hóa nổi lên khi các chính phủ cố gắng giữ lãi suất thuận lợi và dễ tiếp cận cho các nhà đầu tư quốc tế. Sẽ có nhiều đoạn nhấp nhô trên đường cong mới.
Lịch sử đầy rẫy những cuộc khủng hoảng do đồng tiền nội địa của người vay bị suy yếu ngoài dự kiến và các nghiệp vụ bảo đảm. Lần này khủng hoảng cũng sẽ không kết thúc khác đi, mà thậm chí còn diễn ra trên quy mô quốc tế và thanh khoản lớn nhất từ trước đến nay.
10. Vũ khí tiền mã hóa trở thành dự trữ quốc gia
Khi tiền mã hóa trở thành cơ sở hạ tầng quan trọng và thay thế nhiều hệ thống ngân hàng hiện tại, các chính phủ sẽ tìm cách lấy lại quyền kiểm soát.
Các vũ khí tiền mã hóa có thể ở nhiều hình thức:
- Các cuộc tấn công đào tiền để giảm bớt công suất giao dịch và gây rối loạn,
- Những cố gắng phá vỡ và giảm giá đồng tiền từ các cá nhân, backdoor kiểm soát cơ sở hạ tầng đào tiền bằng cách bí mật phát hành tiền mã hóa gắn backdoor bên trong.
- Hoặc tấn công điện toán lượng tử đơn giản tới nguồn cung tiền tệ hiện hành trước khi những người quản lý có thể phản ứng.
Một điều có thể thấy rõ vào thời điểm này là, ngay khi “không gian mạng” trở thành tiền tuyến mới, các trận chiến được tiến hành để kiểm soát và tiếp cận với các công nghệ giá trị được phân phối cũng sẽ gia nhập mặt trận này.
Công nghệ giá trị được phân phối ( distributed value technology ) là một cách gọi khác của công nghệ chuỗi khối, nền tảng của Bitcoin cho phép xác nhận các giao dịch qua hệ thống mạng máy tính ngang hàng mà không cần tổ chức tài chính trung gian.
10 Predictions For The Next 5 Years Of Crypto | Forbes
Noah Jessop | Tác Giả
Steve Trần | Tham khảo
Dũng Bùi | Biên tập
Cảnh Báo: